(Bulbophyllum auricomum) သဇင္စုိက္ပ်ဳိးျခင္း

(Bulbophyllum auricomum) သဇင္စုိက္ပ်ဳိးျခင္း

သဇင္ပန္းပါ၀င္ေသာ မ်ဳိးစု(Bulbophyllum)ဟာ  သစ္ခြမ်ိဳးရင္းေတြထဲမွာ  အႀကီးဆုံးမ်ဳိးရင္းျဖစ္ၿပီး မ်ဳိးစိပ္ေပါင္း (၂၀၀၀)ေက်ာ္ရွိပါတယ္။ အီေကြတာ တစ္ပတ္လုံးမွာေတြ႕ရေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ျမန္မာေတြ တန္ဖုိးထားတဲ့သဇင္  မ်ဳိးစိပ္ကေတာ့ ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပုိင္း ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ကေနၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္၊ တနသၤာရီတုိင္းအထိပ်ံ႕ႏွ႔ံေပါက္ေရာက္ပါတယ္။ ထူျခားတာက ျမန္မာနိဳင္ငံ အျပင္ဘက္မွာ လုံး၀မေတြ႕ရတဲ့အတြက္ အရမ္းကုိ ျမန္မာဆန္တဲ့ပန္းလုိ႔ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ မဟာဆန္ျခင္း၊ ကဗ်ာဆန္ျခင္း၊ တင့္တယ္ျခင္း၊ က်က္သေရရွိျခင္း၊ ျဖဴစင္ျခင္းစတဲ့ ေကာင္းျခင္းမ်ားစြာကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားပါတယ္။ သဘာ၀မွာ သဇင္ေတြက သစ္ကုိင္းဖ်ားေတြမွာ ေပါက္တာမ်ားတယ္။ ေနေျပာက္ေတြ ေလေျပညွင္းေတြရတဲ့ သစ္ကုိင္းဖ်ားေတြမွာ ေပါက္ေရာက္တာကုိၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ေနအျပည့္မႀကိဳက္ဘူး။ ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းတာကုိ ႀကိဳက္တယ္ဆုိတာ သိနိဳင္ပါတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕လူေတြက သဇင္ပန္းကုိ သန္႔စင္လုိ႔ေခၚၿပီး သဇင္ကအသန္႔ႀကိဳက္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကတာဟာ ေလေလွာင္ပိတ္တဲ့ေနရာေတြက အနံ႔သက္မေကာင္းလုိ႔ပါ။အမွန္က ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းတာကုိႀကိဳက္တာပါ။

သဇင္ေတြက မုိးမက်မီ အပင္သစ္ေလးေတြထြက္လာတယ္။ အပင္သစ္ေလးေတြက ဥထဲမွာရွိတဲ့ အစာေတြကုိ စားသုံးၿပီးႀကီးထြားလာတယ္။မုိးမွန္လာတဲ့ခ်ိန္မွာ အပင္သစ္က အျမစ္ေတြထြက္လာတယ္။ အဲဒီခ်ိန္ထိ ဥက ျဖစ္မလာေသးဘူး။ ၈/၉ လပုိင္းေလာက္မွာဥကေပၚလာတယ္။ စုိက္ပ်ဳိးသူေတြအေနနဲ႔ အျမစ္ေလးေတြထြက္လာတဲအခ်ိန္မွာ အစာေကၽြးေပးဖုိ႔လုိတယ္။ ဒါမွ သန္စြမ္းတဲ့ဥေတြရရွိၿပီး လွပတဲ့ သဇင္ခက္ေတြ ရရွိနိဳင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အရြက္မေၾကြမီ ၉ /၁၀ လပုိင္းေလာက္မွာ ၁၀၊ ၅၂၊ ၁၇ လုိမ်ဳိး အပြင့္ေဆးေတြ တင္ေပးသင့္တယ္။ အျမစ္သစ္ေတြစထြက္လာတဲ့ အခ်ိန္ကစၿပီး အစာေကၽြးတဲ့အခါ နိဳတ္ထရုိအခ်ဳိးမ်ားတဲ့ ေျမၾသဇာေတြထက္ ၂၁-ပတ္လည္လုိ ေျမၾသဇာေတြကုိ ၅-ရက္တစ္ခါေလာက္ ေကၽြးသင့္ပါတယ္။ နိဳတ္ထရုိမ်ားတဲ့ေျမၾသဇာကုိေကၽြးရင္ ဥကလွေပမယ့္ အပြင့္မပြင့္နိဳင္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အပင္ႀကီးထြားေစဖုိ႔ သီးပြင့္ေစဖုိ႔အစြမ္းထက္တဲ့ နိဳတ္ထရုိဖီေနာ အုပ္စု၀င္ေဟာ္မုန္း ေတြျဖစ္တဲ့ မုိရယ္မုန္းတုိ႔ လစ္တုိဇင္တုိ႔ကုိ ႏွစ္ပါတ္တစ္ခါေလာက္ဖ်န္းေပးသင့္ပါတယ္။

စုိက္တဲ့အခါ အျမစ္ေဟာင္းေတြျဖတ္ပစ္တာတုိ႔ ဥကုိသြားၾကားထုိးတံနဲ႔ ေဖါက္ထုိးၿပီး စုိက္တာတုိ႔ မလုပ္သင့္ပါဘူး။ ဘာလုိ႔လဲဆုိရင္ သဇင္ဆုိတာလဲ သစ္ခြပဲျဖစ္တဲ့အတြက္ အစာေတြကုိ ဥနဲ႔ အျမစ္ေတြမွာ သုိေလွာင္ထားပါတယ္။ ဒီေတာ့ အျမစ္ျဖတ္တာ၊ ဥကုိသြားၾကားထုိးတံနဲ႔ထုိးစုိက္တာဟာ သဇင္ဥနဲ႔ အျမစ္မွာရွိတဲ့ အာဟာရေတြကုိ ျဖဳန္းတီးပစ္ရာက်ပါတယ္။ အဲဒီလုိ လုပ္တဲ့အတြက္ သားတက္အတြက္ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့တာပဲ အဖတ္တင္တယ္။ သစ္တုံးမွာ အုန္းဆံႀကိဳးတစ္ထပ္ပတ္ၿပီး အဲဒီေပၚမွာ အျမစ္ပါတဲ့ သဇင္ဥကုိတင္ၿပီး အုန္းဆံႀကိဳးေနာက္တစ္ပတ္ကုိ အျမစ္ေပၚပတ္ခ်ည္လုိက္ရင္ ဥလည္းခုိင္သြားတယ္။ ဥလည္းမနာဘူး။ အျမစ္ကအစာေတြလည္းမဆုံးရွဳံးေတာ့ဘူး။ ဥကုိသြားၾကားထုိးတံနဲ႔ထုိးစုိက္ရင္ အဲဒီဥက ေနာက္ႏွစ္ဆုိ ေျခာက္သြားလိမ့္မယ္။ သဇင္ဥေတြရဲ႕ေအာက္ေျခမွာ အပင္ျဖစ္လာနိဳင္တဲ့ မ်က္စိ ၂၀-၀န္းက်င္ပါတဲ့အတြက္ ဥေဟာင္းကလည္း အပင္ထပ္ထြက္နိဳင္တယ္။တစ္ဥနဲ႔ တစ္ဥဆက္ထားတဲ့ ေျမေလွ်ာက္ပင္စည္ကုိျဖတ္လုိက္ရင္ ဥေဟာင္း ဥသစ္ ႏွစ္ဥလုံးကုိစုိက္ရင္ ပင္ပြါးအမ်ားႀကီးရနိဳင္ပါတယ္။ဥကုိသြားၾကားထုိးတံနဲ႔ထုိးစုိက္ရင္ေတာ့ ဥေဟာင္းေျခာက္သြားမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ထပ္စုိက္လုိ႔မရေတာ့ဘူး။ ၿပီးေတာ့ သဇင္ရြက္ေတြက ပုံမွန္အခ်ိန္မွာ အနံ႔မထြက္ဘူး။ မေမႊးဘူးေပါ့။ပြင့္ကနီးအရြက္ေၾကြခ်ိန္မွာ အန႔ံထြက္တယ္။ မုိးတြင္မွာ သဇင္အုံနားေရာက္သြားလုိ႔ ေမႊးေနၿပီဆုိရင္ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒါ အရြက္ေတြ ဘက္တီးရီးယားက်လုိ႔(ဒါမွမဟုတ္)မွိဳေရာဂါက်လုိ႔(ဒါမွမဟုတ္)မုိးမ်ားၿပီးသစ္စက္ေရ အဆက္မျပတ္က်ၿပီးအရြက္ပုပ္လာလုိ႔ အနံ႔ထြက္လာတာ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဘက္တီးရီးယားနဲ႔ မႈိသတ္ေဆးဖ်န္းေပးသင့္ပါတယ္။ သဇင္က အရြက္တစ္ရြက္(ဒါမွမဟုတ္) ႏွစ္ရြက္တည္းထြက္တဲ့ အပင္ျဖစ္လုိ႔ ဥမျဖစ္ေသးခင္ အရြက္ပုပ္ရင္ အပင္ေသသြားလိမ့္မယ္။ အရြက္ေတြ ေရာဂါမျဖစ္ဖုိ႔ အရမ္းဂရုစုိက္ရပါတယ္။

သဘာ၀မွာ မုိးေရနဲ႔ရွင္သန္တဲ့အပင္ျဖစ္လုိ႔ ၅၀% (ဒါမွမဟုတ္) ၇၀% အရိပ္စေအာက္ မုိးထဲမွာ စုိက္တာ ပုိေကာင္းပါတယ္။ သဇင္စုိက္တဲ့ သစ္သားတုံး၊ တုိင္ေတြကုိ အရွည္ႀကီးထားတာလဲမေကာင္းဘူး။ က်လာတဲ့ မုိးေရထဲက အာဟာရေတြကုိ အေပၚဘက္အပင္ေတြက စားသုံးရေပမယ့္ ေအာက္ဘက္ကအပင္ေတြက အာဟာရနည္းတဲ့ေရပဲရေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ တုိင္အရွည္နဲ႔ စုိက္ရင္ အစာေကၽြးေပးဖုိ႔လုိတယ္။ ဒီအတုိင္းထားရင္ ေအာက္ဘက္က အပင္ေတြက ဥမသန္ဘူး။ ေအာင္ျမင္စြာ စုိက္ပ်ဳိးနိဳင္ၾကပါေစ။